W 1851 roku grupa jezuitów z Galicji przeprowadziła misje ludowe na Górnym Śląsku, w tym w Pszczynie i Ćwiklicach. W roku następnym fala misji przeszła także przez Dolny Śląsk. Według rektora seminarium we Wrocławiu, ks. F. Speila, były to najwspanialsze misje, jakie odbyły się na Śląsku. Ks. prof. R. Rak dodał: „I chyba najowocniejsze”.

W 1851 roku grupa wygnanych jezuitów z Galicji z inicjatywy proboszcza piekarskiego, ks. Jana Alojza Ficka przeprowadziła misje ludowe w 9 miejscowościach Górnego Śląska. W roku następnym fala misji przeszła także przez Dolny Śląsk (18 miejscowości), w większym stopniu pośród wiernych języka niemieckiego. Według ojca duchownego, a następnie rektora seminarium we Wrocławiu, ks. Ferdynanda Speila, były to najwspanialsze misje, jakie odbyły się na Śląsku. Ks. prof. Romuald Rak dodał: „I chyba najowocniejsze”.
Misje posiadały także pewne znaczenie polityczne i narodowe szczególnie na Górnym Śląsku. Jezuici galicyjscy obudzili szacunek do języka polskiego, którym się posługiwali Górnoślązacy, a którym pogardzali urzędnicy niemieccy. Misje przypomniały więzy łączące Górny Śląsk z kulturą narodową i religijną tradycją pozostałych ziem należących do Polski. Wzmocniono poczucie narodowe i jedności z Macierzą, na co wpływ miały kazania głoszone w języku polskim. Ducha narodowego ożywiali jezuici także dzięki wydawaniu licznych polskich broszur w Piekarach i kolportowaniu polskich publikacji. Misje były ważnym wydarzeniem ze względu na odrodzenie religijno-narodowe ludu śląskiego. Ślązacy wracali pamięcią do misji w chwilach trudnych zmagań o polskość i tożsamość narodową Niewątpliwie misje jezuickie na Górnym Śląsku przyczyniły się do utrzymania polszczyzny na tym terenie.

Misje w Pszczynie
„Misje w Pszczynie rozpoczęły się 5 października 1851 roku. Miasto to miało wielkie znaczenie polityczno-gospodarcze oraz kulturalne ze względu na istnienie książęcego zamku. Od 1845 roku w Pszczynie oprócz urzędowego organu „Plesser Kreisblatt” wychodziło pierwsze na Górnym Śląsku czasopismo „Tygodnik Polski Poświęcony Włościanom” o wyraźnie polskim kierunku politycznym, co stanowiło wielki sukces Ślązaków w dążeniu do narodowego odrodzenia. Na początku misji jezuici urządzili procesję teoforyczną z kościoła farnego ulicami miasta i książęcymi ogrodami do kościoła św. Jadwigi”.

dr Dariusz Zielonka