Johnny Friedlaender to urodzony w Pszczynie światowej sławy malarz, grafik i rytownik, jeden z czołowych europejskich artystów XX wieku, który z dumą nazywał się Francuzem Górnego Śląska. Friedlaender tworzył w różnych technikach, jednak przede wszystkim znany jest jako pionier nowoczesnej akwaforty - nadał tej trudnej technice artystycznej nową współczesną formę ekspresji, która łączyła tradycję z innowacją.
Johnny Friedlaender w mundurze brytyjskiego żołnierza przedostał się do Gurs w celu wydostania Fid, przebywającej od maja 1940 roku w tamtejszym obozie internowania. Choć plan ten udało się zrealizować, to dla obojga rozpoczął się właśnie najtrudniejszy okres w ich życiu.
Podpisany 22 czerwca 1940 roku w lesie Compiègne układ o zawieszeniu broni z III Rzeszą oznaczał kapitulację Francji po blisko sześciu tygodniach walk w obronie kraju. Zgodnie z układem został on podzielony na dwie strefy: północną pod okupacją niemiecką i Republikę Vichy - marionetkowe państwo z kolaboracyjnym rządem, na terenie której znalazł się Friedlaender z partnerką.
Para z Gurs wyjechała prosto do Marsylii, gdzie Johnny ostatecznie został zwolniony z wojska. Oboje trafili pod skrzydła zakonu dominikanów, gdzie mogli cieszyć się opieką przeora klasztoru, ojca Pierra de Parsevala. Ten bohater francuskiego ruchu oporu udzielał schronienia nie tylko niemieckim uchodźcom, na których polowała policja Vichy, ale także zaangażowany był w ukrywanie żydowskich dzieci. W pomoc Friedlaenderowi angażował się także ksiądz Joseph-Marie Perrin, który 2 sierpnia 1999 roku za udzielenie schronienia czterem Żydom został uhonorowany przez Instytut Yad Vashem w Jerozolimie tytułem „Sprawiedliwego wśród Narodów Świata”.
Sławomir Pastuszka
Opracowano przede wszystkim na podstawie:
strony
www.johnnyfriedlaender.eu