W maju Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) podała, że w województwie śląskim znajdują się najbardziej zanieczyszczone miasta w Europie. Na szczycie listy znalazł się Żywiec, tuż za nim Pszczyna.

Według raportu WHO, pośród 50 miast najbardziej zanieczyszczonych pod względem ilości pyłu zawieszonego w Europie, aż 33 leżą w Polsce. Blisko połowa w województwie śląskim. Są to Żywiec, Pszczyna, Rybnik, Wodzisław Śląski, Opoczno, Godów, Knurów, Zabrze, Katowice, Gliwice, Bielsko Biała, Sosnowiec, Dąbrowa Górnicza, Tychy i Żory.
Wpływ na krytyczny stan czystości powietrza ma przede wszystkim to, czym palimy w piecach. Paląc niedozwolone przedmioty, trujemy samych siebie! Zwłaszcza jesienią i zimą. Wtedy dochodzi do znacznego przekroczenia norm zanieczyszczeń. Potwierdzają to badania jakości powietrza przeprowadzone przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Katowicach. Wskazują one jednoznacznie, że dzisiaj na stan jakości powietrza wpływa w pierwszej kolejności zjawisko niskiej emisji pochodzącej z tzw. sektora bytowo komunalnego oraz transportu. W paleniskach domowych stosowane są często paliwa złej jakości oraz spalane odpady w nieprzystosowanych do tego celu instalacjach grzewczych.


Na konferencji w Krakowie prezydenci i burmistrzowie Bielska-Białej, Krakowa, Łodzi, Nowego Sącza, Nowego Targu, Oświęcimia, Poznania, Pszczyny, Rybnika, Skawiny, Szczawnicy, Tarnowa, Wieliczki, Wrocławia, Zakopanego i Żywca podpisali rezolucję: „Stanowisko polskich miast w sprawie systemu działań na rzecz poprawy jakości powietrza w miastach”. Coraz głośniejszy wydaje się więc apel samorządów lokalnych do władz centralnych dotyczący systemowych rozwiązań w walce z zanieczyszczonym powietrzem. Foto. UM Pszczyna.

Nadzwyczajne rozwiązania
Rada Miejska w Pszczynie przyjęła uchwałę intencyjną w sprawie podjęcia działań związanych z poprawą jakości powietrza. Znalazły się w niej zapisy dotyczące podjęcia systemowych działań oraz wsparcia gmin narażonych na ponadnormatywne zanieczyszczenie powietrza. Dotyczą one m.in. wprowadzenia standaryzacji jakości paliw stałych wraz z oceną ich przydatności do zastosowania w kotłach o małej mocy, objęcia systemem nadzoru rynku paliw stałych, wprowadzenia centralnych mechanizmów osłonowych dla gospodarstw domowych, które w związku ze standaryzacją jakości paliw (przede wszystkim węgla) mogą zostać dotknięte ekonomicznymi ograniczeniami czy też opracowania i finansowego wsparcia kompleksowego programu termomodernizacji oraz programu modernizacji systemów grzewczych w gospodarstwach domowych.
Jednocześnie burmistrz Dariusz Skrobol zapowiedział szereg działań zmierzających do ograniczenia niskiej emisji. - W przyszłym roku w Pszczynie zostanie uruchomiony Program Ograniczenia Niskiej Emisji, dzięki któremu mieszkańcy będą mogli liczyć na dofinansowanie przy proekologicznych inwestycjach. Dokładnie, czego będą dotyczyć takie dofinansowania przedstawimy w późniejszym okresie, ponieważ nie chcemy dopuścić do takiej sytuacji, jak w ubiegłych latach, kiedy wymiana, pieców na ekogroszek spowodowała duży wzrost ceny tego paliwa. Na chwilę obecną pod uwagę bierzemy wszystkie dostępne, odnawialne źródła ciepła, których wykorzystanie w gminie będzie możliwe. Trwają prace nad treścią dokumentu. Do końca roku planowane jest też opomiarowanie Pszczyny. Chcemy, aby w gminie znalazło się kilkanaście stacji pomiarowych, co pozwoli na dokładne monitorowanie powietrza.
Inną, równie istotną kwestią jest edukacja społeczna, która zwiększy odpowiedzialność mieszkańców za ograniczenie szkodliwej emisji z palenisk domowych. Należy ją rozpocząć jak najwcześniej, bo na jej efekty przyjdzie nam poczekać. Ważne są każde działania, nawet doraźne, które prowadzą do poprawy jakości powietrza. - Chcemy też edukować mieszkańców. Dlatego też Strażnicy Miejscy zostaną przeszkoleni w zakresie możliwości ograniczenia emisji spalin, jaki opał jest najbardziej kaloryczny, a przy tym również ekologiczny oraz w zakresie poprawnego przeprowadzania kontroli w miejscach, gdzie w przydomowych kotłach mogą być spalane odpady - mówi burmistrz Dariusz Skrobol.

Program antysmogowy
Marszałek województwa, Wojciech Saługa, powołał zespół, którego zadaniem będzie przygotowanie założeń do uchwały antysmogowej, która ma objąć całe województwo. - Postanowiłem powołać zespół, który przygotuje założenia do uchwały antysmogowej, ale też pojedzie do gmin i będzie prowadził akcję edukacyjną. Najwyższy czas przekonać wszystkich - samorządy i mieszkańców do walki o zdrowie nasze i kolejnych pokoleń. Dzisiaj wszyscy mówią o problemie niskiej emisji, o smogu, ale trzeba zacząć działać od podstaw, bo efekty tej pracy nie przyjdą z dnia na dzień, a skutki przekładają się na długość i jakość życia.
W jego skład wchodzą przedstawiciele samorządów, instytutów naukowych, uczelni wyższych oraz administracji rządowej. W pracach zespołu będą uczestniczyć także parlamentarzyści, przedstawiciele stowarzyszeń oraz fundacji związanych z ochroną środowiska. Swój wkład w przyszły program antysmogowy wniesie także kościół katolicki oraz ewangelicki.
- Od wielu lat dostrzegamy problem niskiej emisji i staramy się z nim walczyć, ale potrzeba systemowych rozwiązań, bo najbardziej cierpią z tego powodu mieszkańcy regionu. W ciągu ostatnich pięciu lat 1,5 mld zł zostało na ten obszar przeznaczonych z czego 480 mln na walkę z niską emisją. To potężne środki, ale brakowało koordynacji działań. Dysponujemy nie tylko funduszami, ale też innymi instrumentami wsparcia, np. systemem doradztwa dla gmin - przekonuje prezes Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach, Andrzej Pilot.
Według raportu Najwyższej Izby Kontroli, w najbliższych latach negatywne skutki zanieczyszczenia powietrza odczują zwłaszcza mieszkańcy województwa małopolskiego (Kraków, Nowy Sącz) oraz śląskiego (Gliwice, Zabrze, Sosnowiec i Katowice). Smog jest przyczyną śmierci ok. 40 tysięcy Polaków rocznie, a liczba ta w przypadku braku działań będzie rosła.

umarsz/red.



Dofinansowano ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony
Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach
,,Treści zawarte w publikacji nie stanowią oficjalnego stanowiska organów Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach"