Mleczko pszczele jest specyficzną, galaretowatą substancją wytwarzaną przez młode pszczoły robotnice w gruczołach gardzielowych. Pszczoły wytwarzają je do karmienia młodych larw oraz wyjątkowo także swojej królowej.

O jego wyjątkowych wartościach odżywczych świadczą między innymi następujące fakty. Cykl rozwojowy pszczoły robotnicy karmionej w okresie larwalnym tylko przez 3 dni mleczkiem trwa 21 dni, królowej, karmionej do woli o trzy dni dłużej tylko 16 dni. Ponadto młoda matka w chwili urodzin ma 2-3 razy większą masę ciała od młodej robotnicy. Matka pszczela karmiona mleczkiem może przeżyć do 5 lat, gdy tymczasem robotnica odżywiana miodem zaledwie 30-40 dni. Królowa obficie karmiona mleczkiem może składać do 2-3 tys. jaj na dobę, o łącznej masie przewyższającej jej masę ciała. Przytoczone przykłady wymownie uzasadniają walory odżywcze mleczka pszczelego i zachęcają do jego zażywania.

Skład mleczka pszczelego
Mleczko pszczele to niezwykle złożona substancja. Zawiera w swoim składzie ponad 120 związków chemicznych i biopierwiastków, w tym wszystkie niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka. Najważniejsze z nich to białka, aminokwasy, enzymy, wszystkie witaminy, biopierwiastki, enzymy i hormony oraz związki lipidowe (w tym kwasy linolowe), cukry proste oraz kwasy organiczne. W mleczku znajduje się w naturalnej postaci acetylocholina, odgrywająca kluczową rolę w przewodzeniu impulsów nerwowych między komórkami nerwowymi. Wszystkie składniki mleczka pszczelego są wyjątkowo łatwo przyswajalne. Świadczy o tym fakt, iż młode larwy karmione mleczkiem pszczelim zwiększają w ciągu doby wielokrotnie swoją masę. Tak intensywna przemiana materii jest możliwa tylko dzięki łatwej przyswajalności podawanego im pokarmu.

Właściwości mleczka pszczelego
Nieprzetworzone mleczko pszczele pomaga w zwalczaniu wielu chorób i łagodzi objawy różnych dolegliwości. Bardzo korzystnie wpływa na niepłodność damską i męską. Wzmacnia system odpornościowy przed różnymi czynnikami zewnętrznymi. Badania dowodzą, że wspomaga regenerację organizmu, poprawia przemianę materii, zapobiega marskości wątroby i oczyszcza organizm z toksyn. Działa wzmacniająco na układ krwionośny. Rozszerza naczynia krwionośne, wyrównuje ciśnienie. Stosowane jest przy leczeniu niedokrwistości, nadciśnienia tętniczego oraz miażdżycy. Oddziałując na przysadkę mózgową poprawia kondycję ogólną, usuwa stany depresyjne i równoważy system nerwowy. Jest bardzo skuteczne w powstrzymywaniu procesu starzenia się. Odżywia skórę oraz redukuje zmarszczki i przebarwienia na twarzy, dlatego też można je znaleźć w różnych kosmetykach przeznaczonych do pielęgnacji skóry.

Stosowanie mleczka pszczelego
Najwyższą efektywność mleczka uzyskuje się przyjmując je pod język i tak na 2-3 minuty zostawi w ustach, najlepiej na pół godziny przed posiłkiem. Bezpośredniego przełykania nie zaleca się ze względu na szybką dezaktywację w treści żołądka i częściową utratę właściwości. Zapobiegawczo i w lekkich schorzeniach kuracja powinna trwać 3 - 4 tygodnie i powtarzana dwa razy w roku. Zalecane dawki wynoszą od 50 do 300 mg dziennie dla dorosłego człowieka i 25 do 100 mg dla dzieci.

Przechowywanie mleczka pszczelego
Pszczoły wytwarzają mleczko tylko w okresie karmienia czerwiu i zużywają go zawsze na bieżąco. Świeże mleczko pszczele pozyskane przez pszczelarza w temperaturze pokojowej zachowuje swoje cenne właściwości zaledwie przez kilka dni. Ze względu na zawarte składniki odżywcze i dużą zawartość wody szybko się psuje. W lodówce w temperaturze 0 - 5oC, w szczelnie zamkniętym szklanym pojemniku, może być przechowywany maksymalnie przez jeden rok. Zaleca się również konserwować mleczko w miodzie. W tym przypadku za najbardziej efektywną mieszankę uznaje się 2% koncentrację mleczka w miodzie (20 g mleczka należy dokładnie wymieszać z 980 g miodu). W takiej postaci można przechowywać mleczko przez rok, a w lodówce znacznie dłużej. Podobnie długo można przechowywać mleczko w roztworze alkoholowym. Najczęściej poleca się sporządzenie 10% emulsji mleczka w 40% alkoholu etylowym. Na skalę przemysłową do produkcji farmaceutyków mleczko konserwowane jest poprzez liofilizację.

UWAGA - mleczka pszczelego nie należy stosować w ostrych chorobach zakaźnych, alergicznych, niewydolnościach nadnerczy oraz w przypadku uczulenia na ten produkt.


Pszczelarze pozyskują mleczko pszczele z tzw. mateczników czyli komórek, w których pszczoły wychowują młode matki.


Mleczko pszczele pozyskane z mateczników powinno być natychmiast zakonserwowane ponieważ szybko traci swoje właściwości odżywcze.
Wiesław Londzin
Stowarzyszenie Pszczelarzy Ziemi Pszczyńskiej

Dofinansowano ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony
Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach
,,Treści zawarte w publikacji nie stanowią oficjalnego stanowiska organów Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach"